دکتر سجودی

تشخیص بیماری اسکیزوفرنیا براساس علایم هیجانی، روانی و رفتاری در فرد انجام می‌گیرد و شناخت آنها و توجه بموقع در تشخیص زودرس بیماری حائز اهمیت است.

علایم بیماری بسیار متنوع بوده و در نزد بیماران مختلف تفاوت‌های زیادی دارند. علایم بیماری به دو دسته کلی مثبت و منفی تقسیم می‌شوند. علایم مثبت عبارتند از:

1- اعتقادات غلط(هذیان)

هذیان ها افکاری هستند که واقعیت ندارند و با توجیه، نصیحت و آوردن دلیل نیز اصلاح نمی‌شود. بعنوان مثال بیمار فکر می کند که «دیگران سعی در آزار و اذیت او دارند» و یا اینکه «دیگران فکرش را می‌خوانند» و یا «رادیو و تلویزیون پیام خاصی به وی منتقل می‌کند». این افکار به نام افکار هذیانی خوانده می‌شوند. افکار هذیانی جز با درمان از بین نخواهند رفت.

 

2- توهمات

بیمار صدا یا صداهایی را می‌شنود که واقعیت خارجی ندارند. احساس می‌کند که کسی یا کسانی با او صحبت می‌کنند، صدائی را می‌شنود که به او دستور انجام کاری را می‌دهد یا در برابر چشمان خود صحنه‌هایی را می‌بیند که وجود خارجی ندارند و دیگران نمی‌بینند.

فرد گاهی چیزهای خیالی را می‌بیند و یا بوهایی را حس می‌کند که دیگران حس نمی‌کنند. این توهمات می‌تواند در تمام حس‌های پنجگانه رخ دهد. اما شایع‌تربن آنها توهم شنوایی است.

 

3- انکار بیماری

علی رغم تلاش اعضاء خانواده، بیمار خیالی بودن افکار و توهمات خود را انکار می‌کند و از برنامه‌های درمانی خودداری می‌ورزد. انکار بیماری به معنی لجبازی بیمار نیست، بلکه او واقعاً خود را بیمار نمی‌داند و از اینکه دیگران رفتارهای وی را بیمار گونه تلقی می‌کنند تعجب کرده و ناراحت می‌شود.

 

4-کناره گیری از اجتماع

ترس از محیط خارج از منزل، ترس از تحت تعقیب قرار داشتن و علایم شبیه به اینها باعث می‌گردد که بیمار خود را در منزل مخفی نماید و ارتباطات خارج از خانواده و مردم روز به روز کمتر شود.

 

5-اختلال خواب

در بسیاری از موارد بخصوص در مراحل اولیه، بیداری‌های شبانه، راه رفتن در اطاق و احتمالاً سیگار کشیدن‌های شبانه از علائم آن می باشد.

بیمار ممکن است تمایل بیشتری به خواب در روز پیدا کند و نظم طبیعی خواب مختل گردد. ادامه این بی‌خوابی‌ها باعث تشدید و یا عود بیماری می‌گردد.

 

6-اختلال هیجان

اختلال در واکنش‌های هیجانی به صورت گریه و خنده‌های بی‌مورد، کرختی و بی‌حوصلگی، عصبانیت و پرخاشگری از علائم شایعی است که در این بیماران دیده می‌شوند.

 

7- رفتارهای عجیب و غریب

گاهی بیماران وضعیت‌های خاصی به خود می‌گیرند، خیره شدن به یک نقطه، با خود حرف زدن، انجام کارهای تکراری ساعت‌ها روی یک پا ایستادن، از دیگر رفتارهای بیمار می‌باشند.

توجه به علائم فوق می‌تواند ما را به تشخیص زودرس بیماری و یا عود بیماری راهنمایی نموده و درمان به موقع را برای بیمار فراهم نماید.

 

منبع: andishesr